16 Μαΐου

Ιερομαρτύρων Αύδα και Αυδιησού των επισκόπων και των συν αυτοίς. Αλεξάνδρου πατριάρχου Ιεροσολύμων και μάρτυρος. Μαρτύρων Βαχθισόη, Ισαακίου και Συμεώνος, Παπυλίνου και Πέτρου του εν Βλαχερναίς. Οσίων Θεοδώρου του ηγιασμένου (†368), Νικολάου Α` πατριάρχου Κωνσταντινουπόλεως (1), Γεωργίου αρχιεπισκόπου Μυτιλήνης του ομολογητού και Νεαδίου επισκόπου.

(1) Ο άγιος Νικόλαος, καταγόταν από εύπορη και αριστοκρατική οικογένεια της Κάτω Ιταλίας. Σε νεαρή σχετικά ηλικία έλαβε το αξίωμα του συγκλητικού και χρημάτισε μυστικοσύμβουλος του αυτοκράτορα Λέοντα ΣΤ` του Σοφού. Όμως ο Νικόλαος δεν συμπαθούσε τις ίντριγκες και τις δολοπλοκίες, αλλά και την κοσμικότητα της αυτοκρατορικής αυλής. Για το λόγο αυτό έγινε μοναχός και αργότερα για τις πολλές αρετές και τη μόρφωσή του, εξελέγη Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως και χειροτονήθηκε την Κυριακή της Ορθοδοξίας του έτους 895, διαδεχόμενος τον αποθανόντα Πατριάρχη Αντώνιο το Β`. Πρώτο μέλημά του με την εγκατάσταση του στον Πατριαρχικό θρόνο, ήταν η ακριβής τήρηση των δογμάτων της Εκκλησίας, γεγονός το οποίο τον έφερε σε αντίθεση με τον αυτοκράτορα Λέοντα και του στοίχισε προσωρινά τον Πατριαρχικό Θρόνο. Ο λόγος ήταν ότι ο αυτοκράτορας παρά την απαγόρευση της Εκκλησίας, τέλεσε τέταρτο γάμο. Μόλις ο Νικόλαος πληροφορήθηκε το γεγονός, καθήρεσε τον Ιερέα Θωμά πού τέλεσε το μυστήριο και αφόρισε τον αυτοκράτορα. Ο Λέων για να τον εκδικηθεί, κατόρθωσε να τον εκθρονίσει και όρισε ως διάδοχό του τον Ευθύμιο τον Α` ο οποίος για «λόγους οικονομίας», αναγνώρισε τον γάμο του Λέοντα. Δημιουργήθηκε μείζον εκκλησιαστικό ζήτημα στην Εκκλησία της Κωνσταντινουπόλεως. Γι` αυτό το 911 ο αδελφός του Λέοντα, Αλέξανδρος, εκθρόνισε τον Ευθύμιο και επανέφερε στο θρόνο το Νικόλαο, επί της πατριαρχίας του οποίου εγένετο και η πρώτη διάταξη του Μηνολογίου των αγίων της Ανατολικής Εκκλησίας και απαγορεύθηκε ρητά ο τέταρτος γάμος. Εκοιμήθηκε ειρηνικά στις 16 Μαΐου 925, επονομασθείς Μυστικός.

*Πηγή: www.ecclesia.gr